Büyük balık küçük balığı yutar. Doğanın kanunu bu sanırım. Büyük balık, küçük balıktaki büyüme potansiyelini görünce indiriveriyor onu midesine. Tabii tek sebebi de büyük balıktaki tedirginlik değil. Bambaşka sebepleri de olabilir. Ancak üzerinde duracağım konu da tam anlamıyla ‘tedirginlik’ olduğundan, diğer sebepleri sıralama ihtiyacı duymuyorum bile.
Doğadan, balıktan, yemekten girdim, şimdi konuyu teknoloji sektörüne nasıl çekeceğim diye düşünüyorum. Toparlamaya çalışayım bakalım olacak mı ?
Facebook kısa tarihi boyunca (yaklaşık 5 yıl) inanılmaz işlere imza atmış bir şirket. Küçük bir fikrin çığ gibi büyüyüp kısa sürede tüm dünyayı sarabileceğinin en güncel örneği. Bu günlere öyle elini kolunu sallaya sallaya gelmediği de bilinen bir gerçek. İlk yıllarında çok ciddi rakipleri olmasa da, bugünlerde rakipleri koltuğunu ciddi anlamda sallıyor. Facebook da büyüme stratejisini doğru kararlarla yürütmeye çalışarak onlara meydan okuyor. Halka açılmanın yanında Instagram gibi hizmetleri satın alması da bunun bir göstergesi.
Zuckerberg bu maceraya atıldığı ilk zamanlarda, Facebook’u satın almak için çılgın paralar teklif eden milyarder teknoloji devlerini reddetmişti. Büyük balıklara yem olmayarak aradan sıyrılıp kendi stilini oluşturmaya karar vermişti. Nitekim başarılı olup günümüzdeki durumuna geldi. Bir zamanlar onu satın almak için başvuran teknoloji devlerine rakip olacak gücü, sadece bir kaç yılda kazanmıştı. Belki de diğer geliştiricilere inceden bir mesaj göndermiş, onlara yol göstermişti. ‘Farklı fikirlere sahipseniz, yolunuza devam edin’ demişti. Sonra gitti Instagram’ı satın aldı. Facebook açısından anlamlı bir girişim gibi gözükse de, diğer açıdan bakıldığında umut vaad eden bir hizmetin paraya dönüşmesinden başka bir şey değildi. Facebook satın alma işleminden sonra ‘Instagram bağımsız çalışmaya devam edecek’ demişti.
Bu nokta da Zuckerberg’e katılmamak elde değil. Sahibi olduğunuz benzer hizmetleri bünyenize kattıktan sonra onların varlığını korumazsanız, satın alma işleminiz sizi tekelciliğe götüren basit bir saldırılardan öteye gitmez. Küçük rakiplere para vererek onları ortadan kaldırmış olursunuz.
Facebook’un bu başarılı politikası geçtiğimiz günlerde sekteye uğradı. Facebook, Twitter’dan Instagram desteğini çektiğini duyurdu. Bağımsız çalışma politikası kuş olup uçmuştu. Yapılan açıklama Instagram’da bulunan resimlerin Twitter’dan paylaşılamayacağı anlamına gelmese de durum buna yakın seyrediyordu. Instagramdan Twitter paylaşımları tamamen durdurulamayacağından Facebook kendince orta yolu bularak Twitter’da resimlerin önizleme yapılmasını kaldırmıştı. Çünkü Twitter gücünü gittikçe artırıyor, Facebook’un en güçlü rakibi haline geliyordu.
Instagram tam bağımsız bir şirket olsaydı Twitter desteğini çeker miydi ? Tabii ki hayır. Demek ki Facebook bu hareketiyle aylar önce yaptığı açıklamaların üzerine yatmış, büyük balık oluvermişti.
Yakında Twitter’da yazılan yazıların Facebook’da görüntülenmesi gibi bir takım özelliklerin de iptal edildiğini duyabilir miyiz acaba? Zor bir ihtimal gibi gözükse de bizi sürprizlerin bekleyebileceğini unutmamak gerekiyor.